Mijn excuses. Eigenlijk was dit stukje bedoeld als een beschrijving van het Palau de la Musica (een concertgebouw in Barcelona dat samen met het Hospital de Sant Pau in 1997 tot werelderfgoed werd verklaard) maar helaas ontwikkelde het schrijven zich gaandeweg tot een vrij hopeloze opsomming van enkele ongeëvenaarde Gaudi-monumenten. Dat ik daarmee de weergaloze architect danig tekort doe is mij bekend, maar tot mijn verdediging zou ik graag willen aanvoeren dat ik er tijdens mijn bezoek alles aan heb gedaan om dit echec te voorkomen. Mijn volledig falen moge niettemin uit onderstaande blijken…

Hospital de Sant Pau, een ziekenhuis waar voetbalfans zogenaamd niks te zoeken hebben

Voetbaltrip naar Barcelona

Tot onze grote frustratie bleek Feyenoord in augustus 2010 niet in staat het nietige Gent uit de Europacup te stoten. Een zoveelste deceptie in een lange rij teleurstellingen. Omdat we echter vast van plan waren dat jaar een voetbaltrip te maken besloten we het heft in eigen hand te nemen.

Het idee was om dan maar een reis zonder Feyenoord te organiseren. Over het algemeen een kansloze missie (daar we voor het op touw zetten van een dergelijk project meestal grossieren in een besluiteloosheid waar zelfs de Rotterdamse verdediging jaloers op zou zijn) maar dit keer werd het een succesvolle zegetocht. Niet alleen slaagden we er in een reis naar Barcelona te boeken, we regelden ook meteen vlucht, hotel en kaarten. Kortom, het was van een doeltreffendheid waar Feyenoord alleen maar van kan dromen!

massatoerisme rond monument in Parc Güell
Park Güell, de “trap van de draak” die leidt naar naar de “zaal van de 100 zuilen”

Unesco monumenten in Barcelona

Nadat de reis beklonken was, controleerde ik Unesco’s lijst op eventueel werelderfgoed. De inspectie leerde me al snel dat in de Spaanse stad, behalve de twee eerder genoemde panden, ook een aantal bouwwerken van Gaudi tot monument der mensheid waren uitgeroepen. Daar ik evenwel de meeste daarvan al eens eerder had gezien, nam ik me voor me tijdens het uitje vooral te concentreren op het concertgebouw en het ziekenhuis. Tenminste, dat was de bedoeling. Dat het wel eens een lastig verhaal zou kunnen worden wist ik natuurlijk ook wel. Drank en vrouwen zouden vermoedelijk alle aandacht van mijn reisgezelschap opeisen en hadden de potentie om alle voorgenomen strategieën danig in de war te schoppen. Ach nou ja, we zouden wel zien…

Buste van Bach op het Palau de la Musica

Palau de la Musica zou boventoon voeren

Na nog wat wikken en wegen had ik het Palau de la Musica tot het hoofddoel van mijn trip gepromoveerd. Het ziekenhuis had ik afgeschreven omdat een confrontatie met de harde kern van Barca niet erg plausibel leek en het vooruitzicht van een bezoek aan één of ander vaag hospitaal verder ook niet echt warme gevoelens bij de mannen opriep. “Wie gaat er nou een stinkkliniek bekijken als je ook gewoon bier kan drinken?” riepen ze in koor.

Dewijl ik echter vreesde dat het muziekpaleis om dezelfde reden zou worden afgeschoten, deelde ik de heren mede dat de beste café’s van de stad zich op de Ramblas (“de Coolsingel van Barcelona”) bevonden. Dat het concertgebouw daar eveneens om de hoek lag deed er even niet toe. Stiekem was mijn hoop dat we tijdens de onvermijdelijke kroegentocht van het rechte pad af zouden wijken en dat we dan per ongeluk het muziekpaleis zouden tegenkomen. Gezien het normale gezwalk van de drinkebroers bepaald geen onwaarschijnlijk scenario…

Pre match drinking session

05-02-11 Wedstrijddag. Reeds bij dageraad werden op Schiphol de eerste halve liters weggetikt en wist ik dat elk cultureel bezoek vandaag was uitgesloten. Het was ook niet ons eerste voetbaluitje natuurlijk en de ervaring had mij inmiddels wel geleerd dat tegen het middaguur iedereen waarschijnlijk al zo beschonken zou zijn dat er daarna nog van alles kon gebeuren maar dat dat in ieder geval niets met werelderfgoed te maken zou hebben.

Het voetbaltuig stelde me niet teleur.

Anders dan in Nederland bleek de lente in Barcelona al volop te zijn begonnen. De zon scheen en het terras van een klein café aan de haven nodigde ons van harte uit om toch vooral op zijn stoelen plaats te nemen. Nadat we een gezellig plaatsje in de zon gevonden hadden duurde het vervolgens niet lang of de hoge temperatuur en de grote hoeveelheid bier begonnen hun eerste tol te eisen. Gesprekken werden onsamenhangend, gezang steeg op, glazen sneuvelden en de barkeeper keek steeds bar en bozer. Het werd tijd om te gaan.

Mozaïeken van Gaudi op bankleuning
Gekleurde mozaïeken op een bank in Park Gűell. Net als wij sloeg ook Gaudi weleens wat aan gruzelementen

Ierse pub in Barcelona

Anders dan tegenwoordig had niemand zich vooraf verdiept in de geografie van de stad. Oftewel, we hadden geen idee waar we waren of waar we naar toe moesten. Voorzichtig stelde ik de Ramblas voor, maar omdat ik zelf ook geen enkel idee had waar die zich dan wel zou moeten bevinden, startten we daarom maar een gezellige, doch rumoerige optocht door het centrum.

Tijdens onze alcoholische processie stuitten we al snel op een Ierse pub. Altijd goed, wisten we, en als ware kameraden liepen direct hand in hand naar de bar. Eenmaal aan de toog herhaalde zich uiteraard het hele riedeltje van vallende glazen en diepzinnige conversaties en lieten we ons daarna, totaal beschonken, met een taxi naar het stadion brengen. Naar het schijnt hebben we uiteindelijk ook nog de wedstrijd gezien maar gek genoeg is daarvan niks aan de strijkstok blijven hangen…

Tekst "censuur" in rode letters en uitroepteken
Hier gaan we helemaal los in de Ierse pub

Fantasierijke architectuur in Park Güell

De volgende dag had ik uitverkoren voor mijn Unesco-vinkje. Samen met de meest culturele van het hele stel waren we toevallig als eerste wakker en ontdekten we, al zoekend naar een ontbijt, dat ons hotel ongeveer naast het Park Güell (een van Gaudi’s meesterwerken) lag. Onmiddellijk dwaalden mijn gedachten af naar die eerste keer…

We waren een jaar of 20 en hadden tijdens een vakantie in Salou het idee opgevat om een dagje Barcelona te doen. Net als nu waren we ook toen toevallig in het park beland en ik herinnerde me nog onze verbazing over de sprookjeshuizen en mozaïeken die we daar voor het eerst zagen. Van het genie Gaudi hadden we destijds nog nooit gehoord maar van zijn fantasierijke architectuur waren we al meteen onder de indruk. Wat een geweldenaar!

Toeristen op een bankje in Park Güell
Uitzicht op Sagrada Familia vanaf de slingerende, kleurrijke mozaïeken zitbanken van Park Güell

Eerst even naar de kerk Iglesia del Sagrat…

Spijtig genoeg kunnen mijn vrienden hun aandacht nooit lang vasthouden bij zoiets triviaals als “huizen en bomen” en dus liepen we snel verder. Tussen neus en lippen door liet ik me ontvallen dat er nog meer van dit soort opvallende bouwwerken waren en dat het misschien wel aardig zou zijn om ook die te visiteren. Een vies kijkend gezicht was terstond mijn deel. “Het lijkt me beter als we gewoon bier gaan drinken, Ech Wel!”, was zijn botte reactie. “Volgens mij heb je vanaf die berg met de kerk een mooi uitzicht over de stad. Wat dacht je ervan als we daarboven eens wat kletsers naar binnen werkten?”

“Wellicht dat we daar vandaan ook het Palau de la Musica zien liggen“, opperde ik, ”misschien dat we dan daarna…?” Ik hoefde mijn zin niet af te maken. “Deal”, antwoordde hij.

Eindelijk viel mijn loftrompet dan toch in goed gehoor.

Daar Gaudi bij leven slechts crypte en voorgevel van de Sagrada Familia wist te realiseren zijn alleen deze onderdelen op de werelderfgoedlijst ingeschreven

…en dan naar de basiliek Sagrada Familia

Met metro en tram reden we richting een van de heuvels van de stad, en eenmaal boven bleek dat je er inderdaad kon genieten van een mooi uitzicht en een flinke kerk, maar mij interesseerde het allemaal weinig. Ik had andere noten op mijn zang en keek hunkerend uit naar het tweede gedeelte van het gesloten compromis. La Musica lag op mij te wachten en in de verte leek het al wel of ik de klanken van het concertgebouw kon horen.

Tussen het bieren door legden we contact met de rest van de bende en leerden we dat die in de buurt van La Sacrada Familia inmiddels ook hard bezig waren hun kater weg te spoelen. Prompt werd afgesproken om bij het nog steeds in aanbouw zijnde juweel van Gaudi te verzamelen en vanaf daar ons drankgelag voort te zetten. “Ja maar, we zouden toch…”,

“Niet zeiken Ech Wel, luisteren!”

Golvende grijze gevel van Gaudi met balkons en grillige, smeedijzeren hekken
Casa Milà; de “steengroeve” van Gaudi met zijn golvende gevel en hekwerken van zeewier

Casa Milà en Casa Batlló

Onderweg in de metro bladerde mijn metgezel wat door een stadsgids, stond plotseling op en verliet de coupé bij de volgende halte. “Zeker een nieuwe kroeg ontdekt”, dacht ik nog, en liep verbaasd achter hem aan naar buiten. Eenmaal in de frisse lucht wees hij trots naar Casa Milà en zei; “Dat is toch ook zo’n geval wat jij graag ziet?” Hij had gelijk, dit was ook zo’n geval. Dat het alleen niet degene was die ik wilde zien hield ik maar even voor me. Hij deed zijn best en ik wilde de sympathieke actie niet ondermijnen met een lullige opmerking mijnerzijds.

Vlak daarna ontwaarden we de rest van het stelletje herrieschoppers bij het Casa Batlló, een ander Gaudi bouwsel dat vlakbij Milà ligt. De schreeuwlelijkerds waren nogal ontstemd omdat ze al een paar minuten zonder bier zaten en dat was volgens hen volkomen onze schuld. Met ons kunstzinnige gedoe hadden we ze namelijk veel te lang laten wachten. Wetende dat elke argumentatie daartegen bij voorbaat zinloos was, schoot ik maar rap wat plaatjes en liet een suggestie richting het overige werelderfgoed veiligheidshalve achterwege.

Ierse pub Dunne's in bar Celona
Ierse pub Dunne’s in bar Celona

Bar Celona

Op hoge toon eisten de onruststokers onmiddellijk actie. “Of ik wel wist dat Dunne’s (de Ierse pub) al open was en dat daar een paar meiden op ons stonden te wachten met wie ze hadden afgesproken?! En dat we dus geen tijd te verliezen hadden?”

“Ja, sorry”, stamelde ik, “het zal niet meer gebeuren.” En dus zaten we niet veel later aan de bar ons vaste repertoire van overmatig drankgebruik, gezang en kapotte glazen af te werken.

Uiteraard kwamen de dames niet opdagen en wilde men daarom, na het indrinken van wat extra moed, hun geluk elders beproeven. Onderweg van pub-naar-bar-naar club kwamen we dan toch ineens op die veelbesproken Ramblas terecht. Dit leek hét moment om mijn vooropgezette draaiboek in werking te stellen, (al wat ik hoefde te doen was de rondbanjerende heren naar het vlakbij liggende patrimonium te leiden) maar helaas had ik na alle Ierse gezelligheid wederom geen flauw benul waar het doel van de reis zich nou eigenlijk precies bevond. Ach, dacht ik, misschien was een bezoek met daglicht ook wel beter.

Detail van de gevel van Casa Batlló. Gaudi ontwierp het gebouw als een ode aan drakendoder Sint Joris, de beschermheilige van Catalonië

Hop on Hop off

De laatste dag van ons verblijf hadden we nog wat tijd over voordat onze vlucht naar huis vertrok. Een mooie kans om alsnog het concertcomplex te bezoeken, zou je zeggen, maar jammer genoeg was ik ook in nuchtere toestand niet in staat te achterhalen waar dat kloteding zich nou exact bevond. Internet zat nog niet op m’n telefoon en een straatnaam had ik evenmin.

Net toen ik me begon neer te leggen bij het feit dat het tijdens deze trip niet meer ging gebeuren, stopte een sprankje hoop vlak voor m’n neus. We bleken bij de halte van een Hop on-hop off bus te staan en volgens de ons getoonde routebeschrijving zou de dubbeldekker langs alle belangrijke monumenten van de stad rijden. Kwam dat even mooi uit, dan konden we mooi alle indrukken van de voorgaande dagen verwerken en tegelijkertijd het werelderfgoed aftikken.

En dus zagen we opnieuw alles van Gaudi wat we de dag ervoor al hadden gezien en misten we het Palau de la Musica! Hoe verrassend…

Straatbeeld vanuit Hop on-Hop off bus in Barcelonarcelona
Op zoek naar Palau de la Musica in de Hop on-Hop off bus

Epiloog

Misschien heb ik op het goede moment de verkeerde kant opgekeken of, waarschijnlijker, gewoon niet op zitten letten. Geen idee, in ieder geval had ik aan het eind van de rit geen auditorium gezien. Of althans, ik kon het me niet herinneren. En daarom gaat dit verhaal niet over het werelderfgoed Palau de la Musica maar over een klucht vol gemiste kansen, verkeerde vrienden en het werelderfgoed van Gaudi. Neem me niet kwalijk. Ech Wel!


Ook weleens een voetbaltrip naar Barcelona gemaakt, verkeerde vrienden, of een fan van Gaudi? Laat het ons weten in de reacties hieronder, we horen het graag!

Casa Vicens, Gaudi’s eerste huis in Barcelona

Praktische informatie

Antoni Gaudí i Cornet (* 1852 – † 1926) was een Catalaans architect die (samen met Frank Lloyd Wright) als grondlegger van de organische architectuur wordt gezien. Kenmerkend voor zijn bouwstijl zijn ingenieuze constructiemethoden, vloeiende, op de natuur geïnspireerde vormen en gekleurde mozaïeken.

Zeven van zijn werken in of nabij Barcelona staan op Unesco’s werelderfgoedlijst:

  1. Parque Güell
  2. Palacio Güell
  3. Casa Milà
  4. Casa Vicens
  5. Gevel en crypte van Sagrada Familia
  6. Casa Batlló
  7. Crypte van de Colonia Güell

Vanaf 1880 functioneerde de familie Güell als Gaudi’s beschermheer. Zij ondersteunden hem financieel en gaven hem een vrije hand van werken.

Jaar van inschrijving: 1984


Lees ook:

* Over voetbaltripjes

De terugkeer van de barbaren, Feyenoordsupporters in Rome
Liverpool, de “Singing City” waar je nooit alleen loopt
Katholiek of orthodox, in de baai van Kotor draaide het uiteindelijk maar om een religie

* Over organische architectuur

Wright. Dus met de organische architectuur van het Hollyhock House is niets mis?